رونق برداشت مکانیزه برنج  در گیلان

فرشته رضایی-خبرنگار

فصل دروی برنج در گیلان به روزهای پایانی خود رسیده و خوشه‌های طلایی  پشت هم راهی کارخانه‌های برنجکوبی می‌شوند تا چندی دیگر برنج، این محصول ناب ایرانی را به بازارهای مصرف برسانند؛ براساس آمارهای موجود، استان گیلان بیش‌از 238هزارهکتار اراضی شالیزاری دارد. در سال زراعی اخیر کشاورزان گیلانی با مشکلاتی مانند کم‌آبی و گرانی هزینه‌های تولید مواجه بودند. همچنین همه‌گیری ویروس کرونا در موج پنجم، سبب شد شالیکاران در فصل درو با برخی مشکلات مواجه شوند. با این وجود کشاورزان گیلانی شالیزارهای خود را درو می‌کنند تا محصول چند ماه زحمت و کشت را برداشت کنند، محصولی که این روزها در بازار به قیمت‌های بالایی هم رسیده است. این درحالی‌است که برخی از شالیکاران به‌دلیل داشتن زمین‌های زراعی خرد، بهره‌ چندانی از کاشته‌های خود نمی‌برند و بیش‌از ۷۰درصد از درآمد حاصل شده را باید برای تأمین هزینه‌های مختلف، از کاشت گرفته تا برداشت صرف کنند.

رونق برداشت مکانیزه 
یکی از کشاورزان اهل شفت با اشاره به فصل دروی محصول برنج به خبرنگارهمشهری می‌گوید: روی یک هکتار مزرعه کار می‌کنم و قصد دارم آن را به روش مکانیزه برداشت کنم. در شفت هزینه درو به روش کمباین با مقیاس گونی است؛ یعنی به‌جای دستمزد از هر ۲۰گونی برنج، یکی به صاحب دستگاه داده می شود. «محمود قاسمی» می‌افزاید: استفاده از روش‌های مکانیزه برای دروی محصول برنج برای ما بسیار به‌صرفه‌تر است و درضمن زحمت کم‌تری هم دارد.
 او ادامه می‌دهد: این‌درحالی‌است که چند تکه مزرعه کوچک در بالادست همین منطقه داشتم که سعی کردم با کمک خانواده‌ام در دو روز کار درو را انجام دهیم، چراکه هزینه کارگر روزمزد بالاست و درنهایت اگر بخواهیم هزینه کارگر را هم محاسبه کنیم، عملا سودی نصیب ما نمی‌شود.

هزینه بالای کارگر روزمزد
به گفته‌ این کشاورزان گیلانی، دستمزد کارگر روزمزد بین ۵۰۰ تا ۷۰۰هزارتومان است و این رقم برای کشاورزی که کم‌تر از یک هکتار یا حتی 2هکتار مزرعه دارد، به‌صرفه نیست. به‌ویژه اینکه که با توجه به گرمای طاقت‌فرسای هوا، نمی‌توان کل روز را کار کرد. یک برنج‌کار اهل رشت نیز دراین باره می‌گوید: مزرعه‌ام را با دستگاه «خودبین» درو کرده‌ام، چراکه هم سریع‌تر کار انجام می‌شود هم ازنظر هزینه، به‌صرفه‌تر است.  «علیرضا فلکدهی» می‌افزاید: عرف پرداخت دستمزد برای درو این‌گونه است که اگر زمین «مزرعه خشک» باشد، ۱۵گونی برنج برای صاحب زمین و یک گونی هم به صاحب دستگاه می‌رسد، درحالی‌که‌ اگر زمین گلی و باتلاقی باشد، از هر ۱۰گونی، یک گونی به‌عنوان دستمزد به صاحب دستگاه داده می‌شود. 

پیش‌بینی تولید یک میلیون تن شلتوک 
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان نیز دراین زمینه به خبرنگارهمشهری می‌گوید: پیش‌بینی می‌شود که درسال جاری حدود یک میلیون‌و 100هزارتن شلتوک از اراضی شالیکاری استان گیلان برداشت شود. «مسعود الماسی» می‌افزاید: تاکنون از سطح 140هزارهکتار شالیزارهای استان شلتوک برداشت شده که ازنظر آماری شامل 80درصد شالیزارهای استان می‌شود. وی ادامه می‌دهد: امیدواریم بعد از برداشت راتون از سطح 90هزارهکتار از اراضی استان، حدود یک میلیون‌و 100هزارتن شلتوک در استان تولید شود که از این میزان، بیش‌از 700هزارتن برنج سفید استحصال خواهد شد. این میزان شلتوک در هزارو420 کارخانه برنجکوبی استان به برنج سفید تبدیل می‌شود. به‌گفته این مسئول، از این تعداد کارخانه، 550مورد دارای رتبه‌بندی هستند و اصلاح و نوسازی شده‌اند که زمینه‌ساز کاهش ضایعات در برنج گیلان شده‌است. الماسی تصریح می‌کند: خوشبختانه در مناطقی که در ابتدای فصل کشت با کمبود آب مواجه بودند، با محصول دیررس مواجه نبودیم، چراکه از طریق نوبت‌بندی، آب به آنها رسید. همچنین در کشت رقم راتون امسال نسبت به سال‌گذشته کسری تولید نداشتیم.

کشت ۸۰درصد برنج به روش مکانیزه 
مدیر سازمان جهاد کشاورزی گیلان با بیان اینکه 80درصد از برداشت برنج گیلان به‌صورت مکانیزه انجام می‌شود، عنوان می‌کند: تسطیح و یکپارچه‌سازی اراضی به کشاورزان در برداشت مکانیزه کمک می‌کند و تاکنون نیز 86هزارهکتار از اراضی شالیزاری گیلان، یکپارچه‌سازی و تسطیح شده‌است. برای امسال نیز پیش‌بینی می‌شود حدود هزار هکتار دیگر از شالیزارهای استان یکپارچه‌سازی شود. الماسی بیشترین رقم برنج برداشت شده در اراضی گیلان را مربوط به رقم «هاشمی» می‌داند و اضافه می‌کند: ارقام دیررس استان مربوط به ارقام اصلاح شده «خزر» و «شیرودی» هستند که عمدتا به‌صورت پراکنده در سطح 20هزارهکتار در شهرستان‌های رودبار، صومعه‌سرا، آبکنار و انزلی کشت شده‌اند.